1 - مشـروطيـت

تأمّلاتی دربارهء جنبش مشروطیّت

عـلـی ميـرفطـروس

(بخش اوّل)

شکست ایران در دو جنگ با روسیه در اوایل قرن نوزدهم و تحمیل معاهده های اسارت بارِ «گلستان» و «ترکمن چای» که در نتیجــهء آنها، 17 شهر قفقاز و نیز بعضی از شهرهای شمال شرقی، از ایران جدا و ضمیمـهء خاک روسیه شدند، در واقع باروتی بود که حس نهفتــهء ملیِ ایرانیان را منفجر کرد و برای اولین بار جامعــهء ایران و خصوصاً روشنفکران ایران را با «چرا؟» و «چه باید کرد؟» روبرو ساخت. برای اولین بار، ایرانیان وطن دوست متوجه شدند که برخلاف اعتقاد آیات عظام، با آیه و استخاره و دعا و روضه نمی توان به جنگ توپ و تفنگ های «کفّار» رفت. جامعــهء ایران و خصوصاً روشنفکران ایران، عامل اصلی این دو شکست اسارت بار را، هم در حکومت مطلقــهء ایلی و بی تدبیری سیاسی قاجارها می دانستند و هم در سلطــهء بلامنازع علمای مذهبی می دیدند که در واقع «یارِ غار» حکومت و آتش بیارِ جنگ های ایران و روسیه بودند و با هرگونه نوآوری و نوسازیِ اجتماعی - سیاسی مخالفت می کردند.

جنبش مشروطيت (1906) بعنوان بزرگ ترين جنبش اصلاح طلبانــهء تاريخ معاصر ايران براساس قانون و حاكميت مردم استوار بود.

جنبش مشروطیت ایران، در حقیقت تبلور اجتماعی مقابلــهء «بدعت» (تجدّد) با «سُنّت» (شریعت) بود. متفکران مشروطه برای اولین بار کوشیدند تا «رعیّت» را به «ملّت» و «هویّت ملّی» را جایگزین «هویّت اسلامی» نمایند. از این دوران است که ما از یک «جامعــهء ایلی» به یک «جامعــهء ملّی» متحوّل شدیم.

فضای عمومي جنبش مشروطيت، اساساً يك فضاي غيرمذهبي و غيراسلامي بود.

ادامـــــهء متن کامـل[+]در «بی پـايـان»


تأمّلاتی دربارهء جنبش مشروطیّت (بخش دوّم [+])

!+!+!+!+!+!+!

بـرگی از تـاريـخ ِ معـاصـر ايـران





پـاسخ به "اُستـاد" راميـن کـامــران به زبان سـاده